เมื่อวันที่ 7 มีนาคม พ.ศ. 2566 ฯพณฯ ฉิน กัง รัฐมนตรีต่างประเทศจีนได้กล่าวถึงวิกฤตการณ์ยูเครนในการแถลงข่าวของการประชุมสองสภา
ฉิน กังกล่าวว่า วิกฤตยูเครนเป็นโศกนาฏกรรมที่สามารถหลีกเลี่ยงได้ การที่เหตุการณ์ดำเนินมาถึงจุดนี้นั้นถือเป็นบทเรียนก็เจ็บปวด ซึ่งทุกฝ่ายควรค่าแก่การไตร่ตรองอย่างลึกซึ้ง วิกฤตการณ์ยูเครนมีเหตุผลทางประวัติศาสตร์และสถานการณ์ปัจจุบันที่ซับซ้อน โดยพื้นฐานแล้ว เป็นการประทุครั้งใหญ่ของความขัดแย้งในธรรมาภิบาลความมั่นคงของยุโรป เรามักจะตัดสินข้อดีข้อเสียของเรื่องราวอย่างอิสระ เช่นระหว่างสันติภาพกับสงคราม เราเลือกสันติภาพ ระหว่างการเจรจาและการคว่ำบาตร เราเลือกการเจรจา ระหว่างการลดอุณหภูมิกับการเพิ่มอุณหภูมิ เราเลือกลดอุณหภูมิ จีนไม่ใช่ทั้งผู้สร้างหรือผู้มีส่วนร่วมในวิกฤตนี้ และไม่ได้จัดหาอาวุธให้กับฝ่ายใดในความขัดแย้งนี้ เหตุใดต้องโทษจีนหรือแม้แต่ออกมาตรการคว่ำบาตรและข่มขู่จีน เราจะไม่ยอมรับสิ่งเหล่านี้อย่างเด็ดขาด
ฉิน กังกล่าวว่าเมื่อไม่กี่วันที่ผ่านมา เราได้เผยแพร่เอกสาร “จุดยืนจีนต่อทางออกทางของวิกฤตยูเครน” ซึ่งได้เสนอแผนการสันติภาพ 12 ข้อ อาทิเช่น การเคารพอำนาจอธิปไตยของทุกประเทศ การละทิ้งความคิดแบบสงครามเย็น การหยุดยิง และเริ่มการเจรจาสันติภาพเป็นต้น ซึ่งแกนหลักของข้อเสนอคือการส่งเสริมให้มีการเจรจาสันติภาพ
ฉิน กังกล่าวว่า น่าเสียดายที่ความพยายามในการส่งเสริมการเจรจาสันติภาพถูกบ่อนทำลายซ้ำแล้วซ้ำเล่า เหมือนมี “มือมืด” ที่คอยผลักดันให้ความขัดแย้งเพิ่มระดับขึ้น โดยพยายามใช้วิกฤตยูเครนเพื่อการสมคบคิดอย่างใดอย่างหนึ่งทางภูมิรัฐศาสตร์
ฉิน กังกล่าวว่า ปัจจุบัน วิกฤตยูเครนดำเนินมาถึงจุดเปลี่ยนที่สำคัญ มีทั้งความพยายามในการหยุดยิง การฟื้นฟูสันติภาพและกลับสู่แนวทางการแก้ปัญหาด้วยการเมือง มีทั้งความพยายามในการเติมเชื้อไฟ ขยายวิกฤตและลากความขัดแย้งสู่ห้วงลึกที่ไม่อาจควบคุมได้ ถึงที่สุดแล้ว การเผชิญหน้า การคว่ำบาตร และการกดดัน ไม่สามารถแก้ปัญหาได้ สิ่งสำคัญตอนนี้คือความใจเย็น ความมีเหตุผล และการเจรจา ควรมีการเริ่มต้นกระบวนการเจรจาสันติภาพโดยเร็วที่สุด และควรเคารพข้อกังวลด้านความมั่นคงที่สมเหตุสมผลของทุกฝ่าย เพื่อแสวงหากลยุทธ์ในการบรรลุเสถียรภาพระยะยาวของยุโรป